Zapewne każdy słyszał o czyraku, a część z nas miała z nim do czynienia. Jest to powszechnie występująca dolegliwość, która na pierwszy rzut oka może wydawać się całkiem nieszkodliwa, jednak nie jest to prawda. Każdy zbagatelizowany, niedoleczony albo nieodpowiednio leczony czyrak może skutkować poważnymi problemami zdrowotnymi, zatem nie warto lekceważyć tego schorzenia, gdyż możemy narazić się na niebezpieczne powikłania. Aby uniknąć czyraków albo zminimalizować jego szkodliwy wpływ na nasz organizm (w razie, gdy pojawił się na naszym ciele) warto przybliżyć temat czyraków i zapoznać się z ich objawami, ewentualnymi powikłaniami, jak również metodami leczenia.
Czym jest czyrak?
Czyrak to przede wszystkim rodzaj infekcji skórnej, która bierze swój początek w okolicach mieszków włosowych lub gruczołów łojowych. Dla jednych czyrak to dla jednych tylko problem kosmetyczny, zaś dla innych – przerażające schorzenie, kojarzące się niemal z nowotworem. Takie skrajne opinie na temat czyraków pokazują, jak małą wiedzę o tym schorzeniu posiadamy. Przyczynę pojawienia się czyraka stanowią bakterie gronkowca. Ten rodzaj infekcji jest rezultatem słabej kondycji organizmu. Bardzo często czyraki są schorzeniem, który towarzyszy niektórym chorobom m.in.: cukrzycy, chorobom nerek, niedoborom immunologicznym, ale w pierwszej kolejności - ogólnemu wyniszczeniu organizmu. Tak naprawdę czyrak, który pojawił się w jednym miejscu, jak na przykład czyrak w pachwinie, nie stanowi poważny powód do zmartwienia, natomiast w niektórych miejscach może stanowić poważne zagrożenie. Ponadto, trzeba uważać na czyraki w okolicach ust, oczu oraz nosa, ponieważ może dojść do powikłań i przejścia zakażeń na opony mózgowe.
Jak rozpoznać czyrak?
Na początku pojawia się zaczerwienienie na skórze, następnie w okolicy rozwoju infekcji dochodzi do powstania guzku o niewielkich rozmiarach, a pod skórą zaczyna gromadzić się ropa. Po dwóch dniach guzek staje się biały. Najbardziej popularne miejsca, na których pojawiają się czyraki, to są pachwiny, pośladki, szyja orz twarz. Jeżeli chodzi o czyrak, powstający na powiece, w medycynie nazywa się on jęczmieniem. Często dochodzi do rozwoju wrzodów skórnych, które zlokalizowane są blisko siebie, wtedy mamy do czynienia z czyrakiem gromadnym, inaczej nazywany karbunkułem. Czyraki to guzki powstałe na skutek ropnego zapalenia okołomieszkowego z wytworzeniem martwiczego czopa. Na początku w okolicach mieszka włosowego rozwija się naciek zapalny i dość mały sinawy guzek. Po 2-3 dniach na jego szczycie pojawia się krosta z wytwarzającą się pod nią martwicą. W kolejnych dniach naskórna zmiana rozrasta się do momentu aż pęknie krosta i tkanki martwicze ulegną ewakuacji na zewnątrz. Następnie rana goi się, a na jej miejscu pozostaje mała blizna. Wyraźnym objawem tworzenia się czyraków jest silny ból towarzyszący zmianie, która może dotyczyć różnych części ciała, jak również występować pojedynczo lub w formie mnogiej.
Czyrak – czy wymaga wizyty u lekarza?
Każda osoba, która zauważyła na swoim ciele zmianę skórną podobną na czyrak, koniecznie powinna pójść do swojego lekarza rodzinnego na konsultację. Natomiast w przypadku, gdyby objawy będące potencjalnym sygnałem czyraka, są nasilone i nie do wytrzymania, koniecznie trzeba skonsultować się z dermatologiem. Zwyczajnie, leczenie czyraka odbywa się w trybie ambulatoryjnym. Jeżeli chodzi o diagnostykę czyraka, w większości przypadków jest ona możliwa już w gabinecie lekarza rodzinnego. Aby rozpoznać czyrak, w pierwszej kolejności lekarz powinien zrobić wywiad lekarski na temat dolegliwości pacjenta, co umożliwie specjaliście uzyskanie niezbędnej informacji dotyczącej obecnych objawów u pacjenta, podobnych dolegliwości w przeszłości, przewlekłych schorzeń (cukrzyca, niewydolność nerek), przyjmowanych obecnie leków. Następny etap w diagnostyce czyraka stanowi badanie fizykalne. Takie badanie koniecznie powinno dotyczyć każdego fragmentu ciała, a nie tylko miejsca powstania czyraka, dzięki czemu lekarz będzie w stanie postawić dokładną diagnozę i wdrożyć skuteczne leczenie. W przypadku, gdyby były trudności z rozpoznaniem czyraka, wykonywane są dodatkowe badania m.in.: wymaz bakteriologiczny oraz morfologia krwi. Jeżeli chodzi o leczenie czyraków, w przypadku pojedynczych wykwitów obejmuje ono kolejno następujące czynności: aplikacja miejscowa roztworu albo maści ichtiolowej, która posiada właściwości przeciwzapalne i bakteriostatyczne; nacięciu i usunięcie czopa martwiczego; stosowanie antybiotyków miejscowo – przede wszystkim maści albo kremu z mupirocyną, a dodatkowo branie antybiotyków ogólnie. W przypadkach rozległych zmian np. czyraka gromadnego stosowana jest resekcja chirurgiczna z wyjątkiem okolic twarzy. W większości przypadków leczenie czyraków odbywa się w warunkach domowych.
