
Jeśli kochasz aromatyczne, treściwe i rozgrzewające zupy, karmuszka z pewnością skradnie Twoje serce. To danie, które wywodzi się z tradycyjnej kuchni olsztyńskiej i warmińsko-mazurskiej, a jego historia sięga czasów, gdy w garnkach gotowało się wszystko, co akurat było pod ręką. Nazwa „karmuszka” pochodzi prawdopodobnie od słowa „karma”, co doskonale oddaje charakter tej zupy – sycącej, odżywczej i idealnej na chłodne dni.
Podstawą karmuszki jest kiszona kapusta, która nadaje jej przyjemnej kwaskowatości i wspomaga trawienie. Do tego dochodzi mięso – najczęściej wieprzowina lub wołowina – oraz warzywa, które wzbogacają smak i sprawiają, że każda łyżka to prawdziwa uczta. Sekret tkwi również w dodatku fasoli, która sprawia, że zupa jest jeszcze bardziej pożywna. To danie, które idealnie sprawdzi się jako główny posiłek, bo po misce karmuszki nikt nie odejdzie od stołu głodny!
Przepis na karmuszkę – zupę na bazie kiszonej kapusty, mięsa i warzyw
Porcja: dla 4–6 osób
⏳ Czas przygotowania: około 2 godzin
Składniki:
- 500 g kiszonej kapusty
- 400 g mięsa wieprzowego (łopatka, karkówka lub żeberka)
- 200 g wędzonego boczku
- 1 duża cebula
- 2 ząbki czosnku
- 2 marchewki
- 1 pietruszka
- 1/2 selera
- 2 średnie ziemniaki
- 150 g białej fasoli (sucha lub z puszki)
- 2 liście laurowe
- 4 ziarenka ziela angielskiego
- 1/2 łyżeczki majeranku
- 1 łyżeczka słodkiej papryki
- 1/2 łyżeczki kminku
- sól i pieprz do smaku
- 1,5 litra bulionu (wołowego lub warzywnego)
- 1 łyżka smalcu lub oleju do smażenia
Sposób przygotowania karmuszki:
- Jeśli używasz suchej fasoli, namocz ją w zimnej wodzie na co najmniej 8 godzin (najlepiej na noc), a następnie ugotuj do miękkości w świeżej wodzie. Jeśli używasz fasoli z puszki, dodasz ją pod koniec gotowania.
- Mięso umyj, osusz i pokrój w kostkę. W dużym garnku rozgrzej smalec i podsmaż kawałki mięsa na złoty kolor. Następnie przełóż je na talerz.
- Na tej samej patelni lub w garnku podsmaż pokrojony w kostkę boczek, aż wytopi się tłuszcz. Dodaj posiekaną cebulę i smaż, aż się zeszkli. Następnie dorzuć przeciśnięty przez praskę czosnek i smaż jeszcze przez minutę.
- Do garnka wrzuć pokrojoną w paski kiszoną kapustę. Jeśli lubisz mocniejszy, kwaśny smak – dodaj ją prosto z worka lub słoika. Jeśli chcesz łagodniejszą wersję, możesz kapustę lekko przepłukać wodą przed dodaniem.
- Obierz marchewkę, pietruszkę i seler, a następnie pokrój je w plasterki lub kostkę. Dodaj do garnka razem z podsmażonym mięsem, fasolą, liśćmi laurowymi, zielem angielskim, kminkiem i majerankiem.
- Całość zalej bulionem, przykryj i gotuj na małym ogniu przez około 1,5 godziny, aż mięso będzie miękkie i wszystkie smaki się przegryzą.
- W międzyczasie obierz ziemniaki, pokrój je w kostkę i dorzuć do zupy na około 20 minut przed końcem gotowania.
- Dopraw karmuszkę solą, pieprzem i słodką papryką. Jeśli lubisz bardziej wyrazisty smak, możesz dodać odrobinę wędzonej papryki lub ostrej chili.
- Zupę podawaj gorącą, najlepiej z kromką chrupiącego chleba.
Z czym podawać karmuszkę?
Najlepiej smakuje ze świeżym, wiejskim chlebem posmarowanym masłem lub pajdą chleba z domowym smalcem i kiszonym ogórkiem. Jeśli lubisz bardziej tradycyjne akcenty, możesz dodać do niej odrobinę kwaśnej śmietany lub posypać posiekanym koperkiem.
Modyfikacje przepisu:
- Wersja bezmięsna – zamiast mięsa i boczku możesz dodać więcej fasoli oraz grzyby leśne, które nadadzą zupie głębokiego aromatu.
- Wersja bardziej treściwa – jeśli chcesz, aby zupa była jeszcze bardziej sycąca, dodaj pokrojoną w plasterki kiełbasę.
- Wersja delikatniejsza – jeśli nie przepadasz za intensywnie kwaśnym smakiem, możesz wymieszać kiszoną kapustę z poszatkowaną świeżą kapustą pół na pół.
Karmuszka to jedno z tych dań, które smakują jeszcze lepiej następnego dnia, kiedy wszystkie składniki dobrze się przegryzą. To prawdziwa warmińsko-mazurska klasyka, która przenosi w czasie do tradycyjnych kuchni naszych babć.