Kluchy warmińskie weszły na Listę Produktów Tradycyjnych i wracają do menu karczmy

Na początku października na Listę Produktów Tradycyjnych trafił prosty, ziemniaczany przysmak, który przez lata znali mieszkańcy regionu. W Olsztynie danie zostało przypomniane podczas Targów żywności regionalnej, gdzie zyskało zwolenników za smak i prostotę. Teraz kluchy warmińskie można zrobić w domu z trzech składników albo spróbować ich w sprawdzonej karczmie. Ta krótka opowieść o kartoflach i mące ma swoje korzenie w kuchni dawnych Prus Wschodnich.

• Jak Olsztyn poznał i przypomniał sobie kluski warmińskie
• Karczma Berta i danie, które przypomniało smak Warmii
• Przepis i prosta technika warzywnej roboty domowej
• Korzenie potrawy na Warmii i Mazurach

Jak Olsztyn poznał i przypomniał sobie kluski warmińskie

Na początku października onieśmielająco prosty przepis zyskał oficjalne potwierdzenie wpisem na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Potrawa pojawiła się wcześniej na tegorocznych targach regionalnych, odbywających się na Starym Mieście w Olsztynie — w czasie wydarzenia, które odbyło się 14 czerwca, odwiedzający mieli okazję spróbować jej wersji serwowanej przez lokalnych producentów. Reakcje były entuzjastyczne: prosta forma, wyrazisty ziemniaczany smak i różne sposoby podania zrobiły wrażenie zarówno na starszych, jak i młodszych gościach.

Karczma Berta i danie, które przypomniało smak Warmii

To właśnie Karczma Berta zaprezentowała kluchy warmińskie podczas targów — i to tam nadal można je zjeść. Lokal w Świętej Lipce oferuje danie w sezonie jesienno-zimowym, obecnie dostępne głównie w weekendy. Miejsca takie jak ta przypominają, że tradycja żyje też w menu: kluchy serwowane są zwykle jako danie główne z twarogiem i skwarkami, ale bywają też z cebulą, boczkiem czy jako dodatek do zup, na przykład grzybowej. Z kronik etnograficznych wynika, że dawniej jadano je także z maślanką lub śmietaną.

Przepis i prosta technika warzywnej roboty domowej

Do zrobienia kluch warmińskich potrzebne są tylko trzy składniki: ziemniaki, mąka pszenna i sól. W praktyce ziemniaki się obiera i ściera na tarce, odsącza z nadmiaru wody, a powstałą masę miesza z mąką i wyrabia ciasto. Z ułożonego cienko na desce surowego ciasta formuje się kluchy łyżką i wrzuca bezpośrednio do gotującej się, osolonej wody. Po ugotowaniu wyławia się je na sicie i przepłukuje zimną wodą, by się nie skleiły. Najprostsze dodatki — twaróg i skwarki — podkreślają ziemniaczany charakter potrawy, ale pole do kulinarnych wariacji jest szerokie.

Korzenie potrawy na Warmii i Mazurach

Kluski wpisują się w kuchnię dawnego obszaru Prus Wschodnich, gdzie ziemniaki były tanim i powszechnym surowcem. Na Warmii i Mazurach kartofle funkcjonowały w wielu daniach — od plinców i babek po różne rodzaje klusek. Wzmianki o spożywaniu klusek ziemniaczanych pojawiają się m.in. w książce Tomasza Chrzanowskiego „Życie codzienne na dawnych Ziemiach Pruskich”. Zdaniem badaczy i etnografów prostota tego dania była jego siłą — łatwość przygotowania sprawiała, że gościło ono na stołach przez cały rok.

Więcej informacji na temat wpisu i opisu produktu można znaleźć w materiałach udostępnionych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

na podstawie: Urząd Marszałkowski Olsztyn.