UM Olsztyn: Copernicana po olsztyńsku [rozmowa]

Choć zawodowo pracuje w Katedrze Prawa Administracyjnego i Nauk o Bezpieczeństwie na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, to jego wielką pasją jest Mikołaj Kopernik. W olsztyńskim planetarium można oglądać wystawę "Copernicana - medale i książki z księgozbioru Pawła Sobotko".

Paweł Sobotko prywatnie jest bibliofilem i kolekcjonerem. Gromadzi głównie literaturę kopernikowską, a także inne obiekty związane z upamiętnieniem postaci wybitnego astronoma Mikołaja Kopernika (grafiki, medale, monety). Przez wiele lat jako uczeń brał udział w zajęciach w Olsztyńskim Planetarium i Obserwatorium Astronomicznym, brał udział w konkursach dla uczniów szkół podstawowych i średnich na tematy astronomiczne, zawsze plasując się w czołówce wyróżnionych. Jest również autorem publikacji związanych z tematyką kopernikowską.

- Od kiedy kolekcjonujesz wszystko, co związane z Kopernikiem?
- Copernicana kolekcjonuję od ok. 30 lat.

- Jak duże są Twoje zbiory, ile z nich udostępniasz teraz w planetarium?
- Moje zbiory copernicanów obejmują głównie literaturę, tj. wydania dzieł Astronoma, różnego rodzaju opracowania naukowe, popularne, literaturę okolicznościową, artykuły w czasopismach itd. Nie mam w tym zakresie żadnego ograniczenia czasowego lub terytorialnego, a więc jest to także literatura w językach obcych. Sądzę, że mój zasób w tym zakresie zbliża się do tysiąca pozycji. Ponadto kolekcjonuję grafikę (wizerunki Kopernika), a także medale, banknoty, monety, znaczki pocztowe, porcelanę, statuetki... W Olsztyńskim Planetarium prezentuję obecnie 167 medali, plakiet i statuetek o tematyce kopernikowskiej, które stanowią niemal całość mojego zbioru w tym zakresie.
Ponadto na wystawie są prezentowane w oryginale: egzemplarz IV wydania "O obrotach", tzw. warszawskiego (1854), które jest jednocześnie pierwszym w języku polskim oraz egzemplarze z wydań toruńskich: V (1873) oraz VI (1879) - pierwszego w języku niemieckim. Wcześniejsze wydania, których z uwagi na ogromną cenę nie mogę mieć w kolekcji, są zastępowane przez rzadkie i efektowne reprinty.
Jest to moja dziewiąta wystawa, w tym czwarta w Olsztyńskim Planetarium, przy czym na każdej z nich pokazuję nieco inną część swojej kolekcji.

- Które z nich są najcenniejsze?
- Trudno jednoznacznie wskazać najcenniejsze obiekty, ale na pewno można powiedzieć, które są najstarsze. Są nimi medale wybite ku czci Mikołaja Kopernika we Francji w latach 1818-1820, które ukazały się w zbiorze medali poświęconych ludziom sławnym, z dość fantazyjnymi wizerunkami Astronoma.
Ponadto na wystawie zostało zaprezentowanych szereg medali autorstwa wybitnych polskich medalierów: Barbary Lis-Romańczuk (medalierki z Olsztyna), Edwarda Gorola, Bronisława Chromego, Józefa Stasińskiego, Ewy Olszewskiej-Borys, Stanisławy Wątróbskiej-Frindt, Anny Jarnuszkiewicz, Franciszka Habdasa.
Z najnowszych eksponatów polecam uwadze zwiedzających niedawno przeze mnie pozyskane dwa medale chińskie, wydane w 2013 roku dla upamiętnienia 540. rocznicy urodzin Kopernika (każdy z indywidualnym numerem). Na wystawie są także medale wydane w 2010 roku dla upamiętnienia rekonstrukcji przyżyciowego wizerunku Mikołaja Kopernika, na podstawie czaszki wydobytej z grobu w Archikatedrze Fromborskiej, w których na rewersie umieszczono fragment meteorytu pułtuskiego.

- Do kiedy będzie można oglądać wystawę?
- Wystawa jest dostępna dla zwiedzających od 19 lutego do 11 września tego roku w godzinach otwarcia Planetarium, w holu, w zaimprowizowanej "Alei Mikołaja Kopernika". Wstęp wolny.